Medya olmasa Terör ne işe yarar?

Necdet Şen - 1 Ağustos 2008   tüm yazıları

---

Bomba yeni icat edilmedi. Özellikle de dinamit.

Peki yüzyıllardan beri var olan patlayıcılar neden günümüzün en önemli siyasî aktörlerinden birine dönüştü?

* * *

Bir düşünelim. Diyelim ki günün her saati yayın yapan ve evlerin çoğunda gün boyunca hep açık kalan televizyon kanalları hiç yok.

Diyelim ki gazeteler fotograf basabilecek teknik imkânlara sahip değil.

Yani diyelim ki medya görüntü yoluyla ceset pornografisi yapabilme olanağından tümüyle yoksun.

Böyle bir durumda terör haberleri bugünkü kadar etkileyici olur muydu?

* * *

Devam ediyoruz. Diyelim ki teknoloji gene aynı teknoloji. Ama medya belki sağduyusunu ihtiraslarının önüne koyabilmeyi başarabildiği için öyle dehşet verici görüntüler kullanmıyor ve haberi allayıp pullamadan, serinkanlı bir dille, kamu yararını gözeterek veriyor.

O zaman da bu tarz bombalı katliamlar siyaseten aynı derecede büyük bir koz olarak kullanılabilir mi?

* * *

Üç yaşındaki bebelerin bile sokakta bombalı saldırıyla parçalanma korkusu içinde yürüdüğü bu tedirgin ruh hali sadece kimliği belirsiz bir teröristin (belki de üç kuruşa satın alınmış bir işsizin) eseri olabilir mi?

* * *

Terör, medyasız da var olabilir. Ama ancak onu ortalığı velveleye vererek yansıtan bir medya sayesinde bu kadar önemli bir güç haline dönüşür. Bunu bir yere kaydedelim.

O nedenle de patlayan bombalardan sonra yapılan bu tarz bağırgan yayıncılık, bilmeyerek -ya da bilmezlikten gelerek- o şeytanî planın tamamlayıcı aktörüne dönüşüyor.

Terör eylemlerinin planlayıcıları eylem planlarını muhtemelen bunun Medya aracılığıyla kamuoyuna nasıl yansıtılacağını da hesaba katarak yapıyor.

Denir ki, Terör eylemleri çoğunlukla televizyonların ana haber bültenlerine yetiştirilebilecek bir saatte uygulamaya konmaktadır.

Eğer öyleyse korkunç bir şey değil mi bu?

Terör medyayı parmağında oynatıyor demektir o zaman.

Birbirlerinden yolcu kapmaya çalışan dolmuş motorları gibi abartıyı abartıyla katlayarak yayın yapan Televizyon kanalları Terör lordlarının oyununa geliyor demektir.

Onları taklit etmeye çalışan yazılı basın da bir kez daha kendi kendine verdiği namus sözünü unutup yangına körükle koşuyor demektir.

Dolayısıyla Medya, her planlanmış Terör eyleminden sonra bu kumpasa bilmeden de olsa su taşıyor ve bunu habercilikle karıştırıyor.

* * *

Burada yanlış olan, Medya'nın bu haberleri kamuoyuna duyurması değil, duyururken popülizme meyletmesidir. Yani seyirciyi/okuyucuyu kucaklamak adına, sahneye profesyonel cenaze ağlayıcısı edasıyla dalmak ve zaten gerilmiş olan ortamı daha da germektir. Bu tarz habercilikte sorumluluk duygusuyla bağdaşmayan bir taraf var.

* * *

Terör olayları bundan sonra da olacak ve olduğunda da tabii ki haber yapılacaktır. Toplumun acısına usulü dairesince tabii ki tercüman olunacaktır. Kimin itirazı var?

Ama Terör'ün kendine biçtiği rol, eğer tahmin edildiği gibi insanları dehşete düşürmek ve bu dehşet duygusunun yarattığı yılgınlık ortamında siyaset gemisinin dümenini kendi istediği yöne kırmasa, orada durup bir daha düşünmek gerekmez mi?

Teröre karşı geliştirilecek en akıllıca refleks, uy uy uy, ellerin kırılsın gözün çıksın zalım, nasıl kıydın kınalı kuzulara diye yaygara koparmak ve saçını başını yolan dizini döven annelerden rol çalmaya kalkışmak mıdır?

Ekranlardaki haykıran anonslarla ve sürmanşetten verilen kanlı fotograflarla bir sonraki saldırıya da yeşil ışık yakılmış olmaz mı?